“Een macho rijdt niet met een Lada Niva”

Twee en een halve Lada Niva voor de deur van één huis? Neen, we zijn niet in een Russisch dorpje aanbeland maar in Kessel bij Lier, de thuishaven van Jan Broes en zijn Niva-vrienden. De onverwoestbare 4x4 is voor hen een ticket naar betaalbaar avontuur.

Koekjes van het merk Lada (“toevallig gevonden in Slovenië”), een glas met een Lada-logo opgeschilderd (een cadeautje van de dochter voor papa), een officiële Lada-zaklamp, een dikke map met brochures: ten huize Broes heeft de Lada Niva duidelijk een bijzondere betekenis.

De Rus

Toch begon het Niva-verhaal dertien jaar geleden eerder uit budgettaire overwegingen. “Ik wou per se een 4x4, maar een Toyota of Land Rover bleken toen te duur. Dus kocht ik een Lada Niva, voor ongeveer 250 euro. ‘De Rus’, noemden we hem. En ik ben blijven hangen bij de Niva, want intussen zit ik al aan mijn vierde”, vertelt Jan.

“Ik gebruik mijn Niva voor alles: om te gaan werken, naar de winkel te gaan en offroad te rijden. Voor een 4x4 heeft de Niva een vrij zachte vering, waardoor hij rijdt als een gewone personenwagen en geen last heeft van kasseien of verkeersdrempels. Op de autosnelweg hang ik wel tussen de vrachtwagens met 90 à 100 km/u, omdat je bij 120 km/u het gaspedaal helemaal moet vloeren. Het kabaal wordt dan snel vermoeiend.”

Jan volgde een opleiding automechaniek en is voldoende technisch onderlegd om zelf aan zijn Niva (bijgenaamd ‘de diesel’) te sleutelen. Hij blijft de auto stap voor stap verbeteren. “Hij is verhoogd om terreinbanden te kunnen plaatsen, heeft een zelfgemaakt dakrek, extra verlichting, een zelfgemaakte bumper met een lier, lederen zetels enzovoort. Ik wil er ook nog een turbodieselmotor insteken in plaats van de makke diesel nu.”

Junior-Niva

Zoon Laurenz heeft het Niva-virus intussen ook te pakken. “Anderhalf jaar geleden heeft hij ook een Niva gekocht, bijgenaamd ‘de junior-Niva’, die hij nu dagelijks gebruikt. Binnenkort komt er nog een heel zeldzame Niva bij die we samen gekocht hebben, een Niva Cabrio uit 1985, de enige cabriolet in België”, aldus Jan. “Die moet eerst nog gerestaureerd worden, wat een jaar of twee zal duren.”

0.5

Op de oprit staat bovendien een aanhangwagen die verdacht veel lijkt op een Niva. “Ah, die noemen we de nul punt vijf. De halve Niva. Die heb ik niet zelf gemaakt, maar enkele maanden geleden gekocht van een Nederlander. Ideaal om gerief op te bergen bij onze jaarlijkse rit naar Frankrijk.”

Niva-vrienden

Die jaarlijkse trip naar Frankrijk is één van de activiteiten van De Belgische Niva-vrienden, een club die Jan mee heeft opgericht. “Toen ik in 2000 mijn eerste Niva had gekocht, ging ik op zoek naar gelijkgestemden. In België of Nederland vond ik niets, dus ben ik samen met twee andere enthousiastelingen zelf een club begonnen, die nu ongeveer vijftig leden telt.”

“We rijden zoveel mogelijk offroad, maar veel leden zien hun Niva als hebbeding. Alleen de diehards zoals ikzelf en nog een achttal anderen gaan echt offroad. Vijf leden van de club zijn vorig jaar naar Moskou gereden. Eén lid reed al naar Kazachstan op zeven weken tijd, 19.000 km. En dat zijn geen kilometers zoals hier op de E313! Daar rijden de meeste auto’s naast de baan omdat de putten er minder diep zijn. ”

“We organiseren ook softbooks: een parcours naast het asfalt, maar zonder diepe putten, blubber of takken. Veel eigenaars willen niet dat hun Niva vol krassen komt te staan. Ik lig daar niet van wakker en noem dat battle scarves.”

Lachen met Lada

Bij de Niva-vrienden draait het om kameraadschap, niet om de grootste of de snelste. “Voor macho’s is er geen plaats. Een macho rijdt trouwens niet met een Lada Niva. Bij ons maak je geen indruk als je een peperdure dakdrager hebt gekocht, wel als je bijvoorbeeld zelf iets in elkaar hebt gezet. We willen het eigenlijk allemaal zo goedkoop mogelijk.”

“Of we veel negatieve reacties krijgen? Er wordt soms mee gelachen omdat het een Lada is. In het 4x4-wereldje krijgen we wel respect, maar op de parking van eender welke dancing moet je met zo’n ding echt niet komen aanzetten. Ik denk dat wij meer reacties krijgen dan mensen met een dikke Porsche of Ferrari. Mensen steken hun duim omhoog of komen spontaan vragen stellen zoals “Mijn grootvader heeft die nog gehad. Maken ze dat nog nieuw?”

Kopen?

De 4x4 van Lada wordt inderdaad nog altijd gebouwd. Sinds 1977 rolden al bijna twee miljoen exemplaren van de band. Een Belgische importeur is er niet meer,  maar de club zorgt voor extra aandacht. Zo mocht de ‘junior-Niva’ van Laurenz figureren in de vtm-serie Deadline 14/10. “Het is de laatste jaren gemakkelijker om Niva’s te verkopen. Voor de club bestond, kon geen mens nog van zijn Niva af, tenzij de ene boer of boswachter aan de andere. Door de vele contacten binnen de club verloopt dat nu gemakkelijker.”

“Bij een van de weinige Lada-garages die er nog zijn, kun je perfect een nieuwe Niva bestellen (via de Franse importeur met prijzen vanaf 12.000 euro, red.). Tweedehands? Dan moet je opletten voor roest en de versnellingsbak, de achillespees van de Niva. Voor de rest is hij fool proof. Je kunt er de gekste dingen mee doen, zonder dat hij kapotgaat.”