Lowie Vermeersch: "Alleen auto’s ontwerpen, is voor mij niet genoeg”

Amper 33 jaar was Lowie Vermeersch toen hij als designdirecteur van Pininfarina de nieuwste Ferrari’s op papier mocht zetten. Toch besloot hij die droomjob twee jaar geleden op te geven en zijn eigen ontwerpstudio te starten, want Vermeersch wil veel meer zijn dan een auto-ontwerper. 

Dat Lowie Vermeersch een artistieke richting zou uitgaan, stond in de sterren geschreven. Hij stamt uit een bekende West-Vlaamse artistieke familie. Hij is de kleinzoon van beeldhouwer José Vermeersch en de zoon van kunstschilder Rik Vermeersch. Ook zijn drie broers Pieter, Tinus en Robin zijn actief in de beeldende kunst.

“Ik heb als kind te veel gezien wat het verschil is tussen een ontwerper en een kunstenaar om mezelf een kunstenaar te noemen”, vertelt Lowie Vermeersch. “Ik vertrek heel erg uit de werkelijkheid. Wat ik doe, zie ik als een middel voor anderen om iets te doen. In design zit altijd een service-element. Je werkt met elementen van buitenaf die je ergens in vertaalt, een huis of een auto bijvoorbeeld. Aan kunst hangt geen functionele gedachte, geen gedachte om iemand meteen te plezieren. Kunst en design overlappen elkaar wel, maar hun uitgangspunt verschilt.”

Vermeersch ziet zichzelf eerder als een uitvinder, een ontwerper. “Terwijl mijn broers een puur artistieke interesse hebben, ben ik ook altijd erg geïnteresseerd geweest in de technische kant. Als je die twee combineert, kom je automatisch bij design uit.”

Blitzcarrière

Omdat er in België geen vergelijkbare richting bestond, studeerde Vermeersch industrieel design aan de Technische Universiteit van Delft (Nederland). Hij volgde een stage bij Pininfarina in Italië en mocht direct daarna aan de slag bij het bekende designhuis dat ontwerpt voor Ferrari en tal van andere automerken. “Het mooiste moment was toen ik de brief kreeg dat ik aangenomen was voor de stage. Dat was de grootste stap: binnenkomen in een wereld die heel ver weg leek.”

En dan ging het snel: Vermeersch groeide door tot teamleider van de junior designers, dan chief designer (verantwoordelijk voor één derde van de studio en de projecten van één team) en ten slotte design director (verantwoordelijk voor de hele studio). Hij liet zich opmerken door ontwerpwedstrijden te winnen – elke opdracht is een interne competitie tussen verschillende teams – en door te bewijzen dat hij meer kon dan alleen een tekening maken.

“Het is snel gegaan, maar voelde heel natuurlijk. Daar zat mijn universitaire opleiding voor iets tussen. De meeste auto-ontwerpers hebben een puur academische opleiding, gericht op het ontwerpen. Door die universitaire opleiding heb ik achtergrondkennis van onder meer management. Naarmate ik meer groeide, had ik het gevoel dat ik meer kon toepassen wat ik al geleerd had.”

Rockmuziek

Bij Pininfarina stond Vermeersch aan het hoofd van een honderdkoppig team. “Je bent een soort dirigent van een orkest. Wanneer je start met een bepaald project, creëer je daar een visie over. De eerste creatieve daad, is de mensen erbij halen die je al een stap in die richting brengen. Stel dat je muziek wilt maken. De keuze voor twee gitaristen, een klavierspeler en een drummer in plaats van vier vioolspelers is al iets creatiefs. Met vier violisten is het moeilijker om op rock uit te komen. Je moet vooraf de juiste keuze maken en goed briefen.”

“Het is altijd zoeken naar een evenwicht. Ik werk graag samen met sterke mensen die heel nadrukkelijk hun eigen mening hebben. Maar design is altijd een compromis, al is het een compromis tussen de creatieve en de technische kant. Daar komt veel psychologie bij kijken: ego’s die botsen en zich voorbijgestoken voelen of personen die je net meer zelfvertrouwen moet geven. Mijn aanpak is om te sturen, maar zo weinig mogelijk de indruk te geven dat je stuurt.” 

Zeg niet ‘auto-ontwerper’ maar ‘ontwerper’

Tegenwoordig stuurt Vermeersch een veel kleiner team: twee jaar geleden besloot hij Pininfarina te verlaten en zijn eigen ontwerpbureau Granstudio op te richten, dat werkt vanuit Turijn en straks ook Brussel. “In alles wat je doet, komt herhaling. Ik ben heel creatief, dat is mijn drijfveer. Niet een carrière uitbouwen, dat is slechts de consequentie van die drijfveer. Ik moet altijd het gevoel hebben dat ik me verder kan ontwikkelen en vond dat er een cyclus rond was. Ik had binnen Pininfarina alles gedaan wat ik kon en die projecten waren me goed bevallen. Ik stond voor de keuze: herhalen binnen Pininfarina (dat vond ik helemaal niet interessant), designbaas worden bij een constructeur of mijn eigen ruimte creëren om onafhankelijk te werken.”

“Als je me vraagt of ik auto-ontwerper of ontwerper ben, zal ik altijd zeggen ontwerper. Ik wil niet blasé klinken, maar alleen auto’s ontwerpen, is voor mij niet genoeg omdat de creatieve beweegruimte door herhaling te eng wordt. Als creatief persoon was het noodzakelijk om voor mezelf een ruimte te creëren waarbinnen ik auto’s kon blijven ontwerpen, dat is een passie, en om ook ruimer te gaan dan de auto op zich.”

Onder de radar

Autoconstructeurs doen steeds minder een beroep op externe designhuizen zoals Pininfarina of Bertone omdat de merkidentiteit te belangrijk geworden is. Of ze pakken er niet meer mee uit.  

Toch ziet Vermeersch een toekomst voor ontwerpbureaus, maar dan op kleinere schaal. “Het grote publiek denkt nog altijd in termen van grote namen, maar eigenlijk leeft daaronder al een netwerk van kleinere gespecialiseerde bedrijven die minder in de schijnwerpers staan en heel veel werk verrichten.”

“De tijd dat je een eigen autodesignbureau opzette voor persoonlijke glorie, is voorbij. Je moet nu veel meer onder de radar werken, waardoor je mooiere opdrachten en meer ruimte krijgt. Omdat we focussen op een paar klanten, kan Granstudio een strategische partner zijn. We werken voor topconstructeurs over de hele wereld. Doorgaans zeg ik niet wie onze klanten zijn of welke auto’s van de komende jaren door ons ontworpen zijn. Zo kunnen we echt een bijdrage leveren aan de constructeurs, terwijl ze het design officieel altijd zelf hebben gedaan.”

Multidisciplinair

Tachtig procent van het werk van Granstudio bestaat uit autodesign, maar de studio richt zich ook op mobiliteit in de ruimere zin. “We willen toekomstgericht denken rond auto’s. Welke rol spelen apps bijvoorbeeld in de auto van de toekomst? Wordt dat het platform van Samsung of Apple? Of een eigen platform? Er zijn enorm veel dingen aan het gebeuren. Beïnvloedt  het autodelen hoe we auto’s ontwerpen?”

“We ontwerpen alle voertuigen die te maken hebben met mobiliteit. Vanuit de ervaring van auto-ontwerper zoeken we naar nieuwe vervoerssystemen voor onze binnensteden. Dat gaat de komende tien, twintig jaar sterk veranderen. Mobiliteit moet volgens mij worden benaderd vanuit de gebruikservaring.”

Interieur

Vermeersch voelt zich niet graag opgesloten binnen één merk of één product. Hij is voorzitter van de Interieur Foundation, een stichting die in Kortrijk de Design Biënnale Interieur organiseert, een evenement rond interieurdesign. In 2012 was hij ook curator van het tweejaarlijkse evenement.

“Een welgekomen kans om me te verdiepen in een vakgebied dat het mijne niet is. Wonen interesseert me absoluut. Huizen, interieurs en auto’s hebben één ding gemeen: het zijn allemaal gebieden die de kwaliteit van ons leven beïnvloeden en waarmee we ons uitdrukken. Het design van meubels volgde ik al, anders zou ik dit evenement niet gedaan hebben. Ik weet hoe moeilijk het is om een meubel te ontwerpen, hoe elk onderwerp een nieuwe wereld is. Zelfs een glas blijkt uiteindelijk even complex om te ontwerpen als een auto: je hebt heel weinig middelen om je uit te drukken.”

“Het enige wat ik vervelend vind aan de biënnale, is dat mensen het als een beurs zien. Voor mij is het meer dan dat, anders zou ik het niet gedaan hebben. Voor mij is het echt een creatief project. Ik denk dat het nog een paar jaar duurt voor mensen het door hebben. Als je als creatieveling alleen dingen doet die al voor iedereen meteen duidelijk zijn, dan doe je niks. Dan vernieuw je niet. Het is inherent aan vernieuwen dat mensen in het begin soms denken ‘huh?’ Hetzelfde met mijn ontwerpbureau. Het zal pas over vijf jaar duidelijk zijn waarom ik dat gedaan heb. Over vijf jaar zullen mensen projecten zien – die we wel gaan communiceren – en denken ‘aha!’

Wie is Lowie Vermeersch?

·         Geboren op 9 mei 1974 in Kortrijk

·         Woont in Turijn (Italië)

·         Voormalig designdirecteur ontwerpbureau Pininfarina (klanten Ferrari, Maserati, Peugeot, Ford, …)

·         Oprichter ontwerpbureau Granstudio (Turijn en Brussel)

·         Voorzitter Interieur Foundation

Lees ook: De auto's van ... Lowie Vermeersch