Hoe AI autoveiligheid verandert – alles wat je moet weten

De afbeeldingen die je hebt gelabeld, hebben bijgedragen aan het leren van AI-systemen om objecten in de echte wereld te herkennen. En die kennis wordt nu wordt toegepast in de nieuwe veiligheidssystemen voor auto’s. Dus de volgende keer dat je auto automatisch remt om een aanrijding met een voetganger te vermijden, heb je dat misschien te danken aan die duizenden internetgebruikers die "alle vakjes met oversteekplaatsen" selecteerden.

AI is je nieuwe intelligente beschermengel

Kunstmatige intelligentie is de onzichtbare copiloot geworden in moderne auto’s. AI is al lang geen futuristisch concept meer nu heel veel mensen dagelijks gebruik maken van diensten als ChatGPT. Maar AI is ondertussen ook reeds geïntegreerd in de wagens die vandaag worden geproduceerd. En daar is een goede reden voor, want AI brengt drie revolutionaire mogelijkheden op het vlak van veiligheid:

Bovenmenselijke waarneming

AI heeft ogen op zijn rug. Letterlijk. Terwijl wij maar in één richting tegelijk kunnen kijken, verwerken AI-systemen informatie van meerdere sensoren tegelijkertijd, zoals gewone camera’s, maar ook via ultrasone sensoren (zoals je parkeersensoren) of radar en lidar. Hierdoor ontstaat als het ware een virtueel 360-graden bewustzijn rond de auto.

Patroonherkenning

Gewone “ouderwetse” software werkt volgens het “als-dan”-principe: als dit gebeurt, dan wil ik dat dit de uitkomst is. Maar in plaats van “als-dan"-regels te moeten volgen, kan AI complexe patronen herkennen die vooraf onmogelijk allemaal te voorzien en te programmeren zijn. Hierdoor kan artificiële intelligentie ongebruikelijke gevaren identificeren, zoals een deels verborgen voetganger, of anticiperen wanneer een andere bestuurder een gevaarlijk manoeuvre zou kunnen maken.

Bliksemsnelle reacties

Zelfs de meest oplettende bestuurder heeft ongeveer 1 seconde nodig om een gevaar waar te nemen en erop te reageren. AI-systemen kunnen gevaar detecteren en erop reageren in milliseconden. Dit kan het verschil maken tussen een bijna-ongeluk en een ernstig ongeval.

Betere geavanceerde rijhulpsystemen (ADAS) dankzij AI

Dankzij de General Safety Regulation zijn een aantal veiligheidssystemen nu verplicht aanwezig in elke nieuwe auto die in Europa verkocht wordt. Denk maar aan de intelligente (en soms irritante) snelheidsassistent die een signaal geeft wanneer je te snel rijdt, of het autonoom noodremsysteem dat automatisch remt wanneer een potentiële botsing wordt gedetecteerd.

Deze systemen maken niet noodzakelijk gebruik van AI, maar zouden er wel door verbeterd kunnen worden.

Botsingsvermijding

Door de input van meerdere sensoren met elkaar te combineren en los te laten op de patroonherkenning van AI-algoritmen kunnen voertuigen potentiële botsingen met andere voertuigen, voetgangers of obstakels sneller detecteren. Een tweede taak van AI zou kunnen zijn om in dat geval de omgeving te interpreteren om zo het veiligste uitwijkmanoeuvre te bedenken en uit te voeren.

Bestuurdersmonitoring

Interne camera's en sensoren volgen vandaag de aandacht van de bestuurder en letten op tekenen van vermoeidheid. Met AI kan die detectie ook uitgebreid worden naar dronkenschap of de emotionele toestand van de bestuurder die het rijden kan beïnvloeden, zoals stress of woede.

Rijstrookbehoud en -centrering

AI-visiesystemen identificeren rijstrookmarkeringen en helpen de wagen in het midden van de rijstrook te houden door de bestuurder te waarschuwen of door actief te assisteren met sturen. AI kan dit systeem helpen om beter te reageren op onduidelijke of ontbrekende markeringen (wat wel eens voorvalt in ons land).

Als we nog wat verder in de toekomst kijken, kunnen we nog veel meer toepassingen van AI voor meer veiligheid in de wagen verwachten, zoals:

Augmented Reality Displays

Uitgebreide head-up displays die AI gebruiken om potentiële gevaren in het gezichtsveld van de bestuurder aan te wijzen, waardoor de bestuurder alerter wordt en zijn reactietijd verbetert.

V2X-communicatie

Vehicle-to-everything communicatie zal AI-systemen in staat stellen om gegevens te ontvangen van andere voertuigen en infrastructuur (bij bijvoorbeeld onaangekondigde werken), waardoor de veiligheid wordt uitgebreid tot buiten de auto en wat sensoren aan boord kunnen detecteren.

Wat gebeurt er met mijn gegevens?

De vraag die hierbij vaak wordt gesteld is: wat gebeurt er eigenlijk met mijn gegevens? Eerst en vooral moet je weten dat heel wat van de AI-toepassingen aan boord van je wagen gebeuren. Het is dus niet zo dat de AI in je wagen voortdurend communiceert met een server, zoals bij ChatGPT. Toch worden er ook gegevens doorgestuurd, maar daar profiteer jij zelf ook van.

Worden er berekeningen aan boord uitgevoerd?

Ja! De meeste veiligheidskritische AI-verwerking gebeurt direct in je voertuig op gespecialiseerde computerchips. Gelukkig maar: wanneer je auto in een fractie van een seconde beslissingen moet nemen – zoals noodremmen wanneer een kind de straat op loopt – is er geen tijd om gegevens naar een externe server te sturen en op instructies te wachten.

De auto is daarvoor uitgerust met super krachtige computerchips, specifiek ontworpen voor AI-toepassingen. De Volvo ES90 krijgt bijvoorbeeld een dubbele Nvidia Drive AGX Orin chip om al dit soort data zo snel en goed mogelijk te kunnen verwerken.

Worden de data van mijn auto ook ergens anders voor gebruikt?

Sommige constructeurs verzamelen bepaalde rijgegevens om hun systemen te verbeteren. Die informatie wordt anoniem en versleuteld verstuurd, al lijken constructeurs het niet altijd zo nauw te nemen met de regels omtrent het beheren en delen van deze data.

Met deze gegevens kan de fabrikant zijn AI-veiligheidssystemen verbeteren op basis van wat de fabrikant heeft geleerd uit de data van miljoenen kilometers van alle wagens samen. Die kennis komt op zijn beurt naar jouw auto terug in de vorm van periodieke "over-the-air" updates, die de veiligheidssystemen nog slimmer maken aan de hand van deze nieuwe inzichten.

Soms gebeurt het dat de hardware van een auto die nieuwe AI-toepassingen niet meer aankan. Tesla heeft bijvoorbeeld al laten weten dat modellen zonder HW3 computer niet tot Full Self Driving in staat zullen zijn. Volvo komt zijn klanten dan weer tegemoet door de enkelvoudige chip van de EX90 kosteloos te upgraden naar de dubbele Nvidia Orin chip.

De menselijke en de commerciële kant van AI-rijhulpsystemen

Ondanks de vooruitgang in AI blijft de samenwerking tussen mens en machine cruciaal. Echt autonoom rijden (level 3 en hoger, waarbij de chauffeur iets anders mag doen dan rijden) is nog niet voor morgen en zeker niet op grote schaal. De AI-systemen van de nabije toekomst zullen dus ontworpen worden om de bestuurder nóg beter bij te staan in plaats van hem te vervangen. Dit komt ten goede van de veiligheid van iedereen die zich op de weg begeeft.

Toch zijn er ook kritische stemmen te horen, vooral dan over de ambitieuze Europese regelgeving die steeds betere veiligheidssystemen in auto’s verplicht. De leiders van Renault en Stellantis pleiten namelijk voor een "gedifferentieerde regelgeving voor kleine auto’s”, waarbij niet alle ADAS-elementen in een kleine wagen aanwezig moeten zijn, en al zeker niet in een al te geavanceerde vorm.

Intussen beslist BYD in China dan weer om zijn intelligente rijhulpsysteem “God’s Eye” te installeren in elk model, tot en met de kleine en spotgoedkope Seagull, in een poging meer klanten te overtuigen. Wat de juiste strategie is, zal de toekomst moeten uitwijzen…