Bij tweetaktmotoren gaat de cilinder maar één keer op en neer voor een volledige cyclus. Bij viertaktmotoren, zoals bij elke nieuwe auto en motorfiets, gaat de zuiger twee keer op en neer: bij de inlaatslag gaat de verbrandingskamer open, gevolgd door de compressieslag, de arbeidsslag (die het vermogen levert) en de uitlaatslag. Maar hoe werkt een zestaktmotor dan? En hoe verschilt het systeem van Mazda van de zestaktmotor van Porsche, die we vorig jaar leerden kennen?
Mazda zou het liefst van al zo lang mogelijk vasthouden aan de verbrandingsmotor. Het kleine merk komt daarbij soms creatief uit de hoek, zoals met de Skyactiv-X-technologie (een benzinemotor met compressieontsteking zoals een diesel) en met de Wankelmotor (bekend uit de RX-modellen en nu terug in de MX-30 R-EV). Motoren die efficiënter en/of compacter werken dan wat vroeger mogelijk was. Maar wat als je een benzinemotor kon ontwikkelen die géén CO2 uitstoot?
Waterstof en koolstof scheiden
Dat is de opzet van de revolutionaire zestaktmotor van Mazda. Die voegt twee extra slagen toe aan het proces: de vierde slag is nu geen uitlaatslag meer, maar een “recompressieslag”. Daarbij worden de uitlaatgassen door een andere klep naar een “ontbinder” gestuurd, die de waterstof- en koolstofdeeltjes van de uitlaatgassen van elkaar scheidt door middel van een extra verbranding. De pure koolstof blijft plakken aan de katalysator, terwijl de waterstofdeeltjes terug naar de cilinder gaan om verbrand te worden in de laatste twee slagen van de zestaktmotor.

Koolstoftank legen bij elke tankbeurt?
Klinkt complex? Dat is het ook. De zestaktmotor van Mazda heeft dus extra kleppen, een of meerdere “ontbinders”, extra injectoren en een kleine waterstoftank nodig om te functioneren. Bovendien moet al die pure koolstof ook worden opgeslagen, waardoor je bij elke tankbeurt je koolstoftank moet kunnen legen. Maar het voordeel is dat er bij de verbranding van waterstof geen CO2 uit de uitlaat komt, enkel waterdamp.

Anders dan bij Porsche
Daarin zit het verschil met de zestaktmotor van Porsche. De Duitsers hebben een systeem bedacht waarbij de uitlaatgassen simpelweg voor een tweede keer worden verbrand, wat meer energie moet leveren voor dezelfde hoeveelheid benzine. Bij de zestaktmotor van Mazda zou je de verbrandingsmotor bijna klimaatneutraal kunnen maken. Dan heb je wel een 100% duurzame brandstof nodig, en een duurzame manier om de opgevangen koolstof te herbruiken.
Maar het is nog niet duidelijk of dit systeem een even laag verbruik zal hebben als een klassieke benzinemotor. En aangezien elektromotoren en batterijen steeds goedkoper worden, en geen nieuw logistiek systeem nodig hebben voor de opslag van koolstof, lijkt ons de kans niet groot dat de zestaktmotor van Mazda het productiestadium zal halen…